Tahvil Nedir?
Devlet veya kurumsal işletmelerin finansman ihtiyacını karşılamak için vadesi bir yıldan fazla olan borçlanma senetlerine tahvil denmektedir.
Tahvil yatırımlarında, yatırımcılar tahvil ihracı aşamasında belirtilmiş sabit ya da değişken faiz oranlarından vade sonunda getiri elde ederler.
Devlet tahvilleri temerrüt (belirlenmiş olan yükümlülüklerin, taraflardan bir tanesi tarafından yerine getirilmemesi) riski taşımazken, özel şirket tahvillerinde ise bu risk bulunmaktadır.
Tahvil ihracını gerçekleştiren ülkenin para biriminden farklı bir para birimi üzerine yapılan tahviller ise 'Eurobond' ismini almaktadır. Bu tahvillerin ihracı bir banka ya da konsorsiyum ile yapılabilmektedir.
Özel şirketlerin çıkarmış oldukları menkul kıymetlere yatırım yapılacağında vade ve faiz riskinin devlet tahvillerine nazaran daha yüksek olmasından ötürü tahvili alınacak şirketin, sağlam bir mali analiz sürecinden geçirilmesi gerekmektedir.
Tahvillerin ihraç koşulları ihraç edildiği ülke ve pazarların özel koşullarına ve düzenlemelerine tabi olmaktadır. Bu doğrultuda tahvillerin türleri, nasıl ihraç edileceği, halka arz edilen tahvillerde arz koşulları, borsalara kotasyon koşul ve yöntemleri, teminatlarının neler olacağı, geri çağrılma koşulları, faiz ve diğer menfaatlerin sağlanma şekilleri, tahvil sahiplerinin hakları ve ihraç eden şirketin yükümlülükleri ticaret hukuku ve sermaye hukuku tarafından düzenlenmiştir.
Tahvil Çeşitleri Nelerdir?
Devlet Tahvilleri
Türkiye'de Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından piyasaya sürülen 1 yıldan daha uzun vadeli borçlanma senetleridir. Tahvili ihraç eden kurumun devlet olduğundan dolayı en risksiz tahviller türüdür.
Özel Sektör Tahvilleri
SPK, Merkez Bankası gibi kurumların denetiminden geçip çeşitli izinlerin alınması koşuluyla özel sektör şirketleri tarafından piyasaya sürülen borçlanma senetleridir. Devlet tahvillerine göre, risk seviyesi daha yüksek olan özel sektör tahvillerinde getiri potansiyeli çoğu zaman daha yüksek olmaktadır.
Endeksli Tahviller
Borçlanma senedinin ihraç aşamasında belirlenen kriterlere göre yatırımcısına farklı getiri potansiyelleri sunan tahvil türüdür. Bu tür tahvillerde getiri oranları enflasyon, faiz oranları, altın, döviz, hisse senedi gibi çeşitli dayanak varlıkların getirilerine endekslenir. Endeksli tahvillerde; getiriler vade sonunda dayanak varlığa göre belirlenmektedir. Ödemeler çeşitli periyotlarda kupon ödemesi şeklinde de yapılabilmektedir.
Değişken Ve Sabit Faizli Tahviller
Bu tahvil çeşitleri getiri yöntemine göre isimlendirilmektedir. Bir tahvil piyasaya sürüldükten sonra arz ve talebe göre değişen faiz getirisine sahip ise değişken faizli tahvil olarak isimlendirilir. İhraç aşamasında faiz oranı belirlenir bu faiz oranı üzerinden talep toplanıyorsa bu sabit faizli tahvil olarak tanımlanır. Sabit faizli tahvillerde yatırımcılar vade sonunda elde edeceği faiz getirisini en başından itibaren bilirler.
Hisse Senedi ve Tahvil Arasındaki Temel Farklar
- Tahvil yatırımcısı, tahvili çıkaran şirketin alacaklısı konumunda bulunurken; hisse senedi yatırımcısı hissesine sahip olduğu şirketin ortağıdır.
- Tahvil ihraç eden kurumun buradan sağladığı finansman yabancı sermaye niteliği taşırken hisse senetlerinde ise bir tür öz sermaye sınıfında yer almaktadır.
- Hisse senetlerinde vade ebedi olarak tanımlanırken tahvil yatırımlarında vade belirlidir.
- Hisse senedi yatırımcısı şirketin bütün ortaklık haklarına sahipken tahvil yatırımcısı, önceden belirlenen faiz getiri ya da ilave ödemelerin dışında başka bir hakka sahip değildir.
- Tahvillerin iskontolu biçimde nominal değerinin altında ihraç edilebilirken hisse senetlerinde nominal değerinin altında ihraç olmamaktadır.
ABD Tahvil Faizleri
ABD tahvil faizleri farklı vadelerde ABD Doları piyasasına dair global beklentileri göstermektedir. Tahvil piyasası hacim olarak hisse senedi piyasalarından çok daha büyük olduğu için etkisi de global bazdaki hisse senedi piyasalarından daha fazla olmaktadır.
Dış borçlanmalarda faiz belirlenmesi Amerikan tahvillerine göre yapılmakta bunda dolayı abd tahvil faizlerinin yükselmesi ile tahvil getirisinin artması borsaları olumsuz etkileyebilmektedir. Abd 10 yıllık tahvil faizlerinde haraketlilik özellikle gelişmekte olan piyasalar dahil olmak üzere tüm finansal enstrümanlarda önemli hareketlenmelere neden olabilmektedir.
Tahvil Nedir? ve daha fazla içerik için 'Gerekli Bilgiler' sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Yorumlar
