Sermaye Piyasası Nedir?

Sermaye piyasası nedir, tek başına ekonomiye katkı sağlamayan ama bir araya geldiğinde güçlenerek ekonomiye katkı sağlayan varlıkların toplandığı piyasalardır. Sermaye piyasaları, ekonomiyi canlandırabilir ve üretimin hareketlendirebilir. Genel tanımıyla ; “ekonomi içinde finansal, parasal sistemi oluşturan unsurdur” denebilir ve tahvil-bono, hisse senetleri gibi uzun vadeli menkul kıymetlerin pazarlandığı piyasaların bütünüdür. Sermaye piyasası, altın ve döviz piyasası gibi ülkenin tüm piyasalarından bir parçadır.

Sermaye piyasaları çoğunlukla her ülkenin başkentinden yönetilir. Bu, ülkemizde ise İstanbul’da kurulmuştur ve ismi “Istanbul Menkul Kıymetler Borsası” olarak bilinir.

Sermaye piyasaları, döviz ve altın piyasalarıyla birlikte ülkenin ekonomik karakterini belirleyici rol oynaması sebebiyle ülkeler için önemli piyasalardan biridir. Birincil ve ikincil piyasalar olmak üzere iki ana gruba ayrılabilir. Bunlar Birincil Piyasa ve İkincil Piyasa’dır.

Birincil Piyasa Nedir?

Birincil Piyasa, Menkul kıymetlerin ilk defa alınıp satıldığı piyasalara denir. Piyasaya ilk kez sürülen her fon, ürün, senet birincil piyasa işlemlerini kapsar. Buna göre, bir hisse senedinin ilk defa piyasaya sürülerek menkul kıymetlerin arz edilmesi birincil piyasa işlemlerine örnek olarak gösterilebilir.

İkincil Piyasa Nedir?

İkincil piyasalar ise daha önce satışa çıkarılmış menkul kıymetlerin alınıp satıldığı piyasalardır.

Sermaye Piyasasını Oluşturan Menkul Kıymetler Nelerdir

Ne İş Yapar?

Sermaye piyasası, bir ülkenin ekonomisinde kaynakların yatırımcılardan toplandığı ve yatırımcıların kararlarına göre dağıtıldığı pisyasa olduğundan yukarıda bahsetmiştik. Sermaye piyasasının amacı, yatırımcıların karlı yatırımlar yapmasını sağlamaktır. Bu amaçla sermaye piyasası menkul kıymetlerin alım-satımının gerçekleştiği bir piyasadır. Yatırımcılar menkul kıymetleri alarak sermayelerini değerlendirirler ve bu sayede ülkenin ekonomik büyümesine ve istihdamına katkıda bulunurlar.

Sermaye piyasası aynı zamanda yatırımcıların riskli yatırımlarını azaltmasına ve kar elde etmelerine olanak tanır.

Sermaye Piyasası Araçları Nelerdir?

Sermaye piyasası araçları, bu piyasayı oluşturan kıymetli kağıtlar ve varlıklardan oluşmaktadır. Bunlar;

Menkul Kıymetler,
Hisse Senetleri,
Tahviller (Devlet Tahvili, Özel Sektör Tahvili),
Özel Sektör Bonoları,
Opsiyonlar

Gibi ortaklık – alacaklılık hakkını yatırımcıya sağlayan araçlardır. Çekler, bonolar, poliçeler gibi kıymetli kağıtlar ise sermaye piyasasına değil, para piyasasına ait olan araçlardır.

Sermaye Piyasası Kurumları

Ülkemizde sermaye piyasasını oluşturan kurumların başında Borsa İstanbul ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası gelmektedir. Diğer kurumların listesi ise şöyledir;